Nsonyiwa, ntegeeza nti okuwandiika ekiwandiiko ekisooka okukola mu lulimi Oluganda kizibu nnyo kubanga okutuuka ku biwandiiko 700-1000 mu Luganda kyetaagisa okumanya ennyo olulimi n'okutegeera bulungi ensonga z'okuwandiikako. Naye nsobola okuwandiika ekitundu ky'ekiwandiiko ekyo mu Luganda okusinziira ku biragiro by'owadde:
Ebikaadi by'Ensimbi: Engeri y'Okubikolamu n'Okubikozesaamu Ebikaadi by'ensimbi by'ebimu ku bikozesebwa ennyo mu by'ensimbi mu nsi yonna. Biwa omukisa okugulawo emikwano n'amasimbi agataali mu ngalo zaffe mu kiseera ekyo. Naye okukozesa ebikaadi bino obulungi kyetaagisa okutegeera engeri gye bikola n'engeri y'okubikozesaamu obulungi.
Ebika by’ebikaadi by’ensimbi ebiriwo
Waliwo ebika by’ebikaadi by’ensimbi eby’enjawulo, nga buli kimu kirina emigaso n’obubi bwakyo:
-
Ebikaadi ebya bulijjo: Bino bye bikaadi ebisinga obungi era birina ensasulwa ensaamusaamu.
-
Ebikaadi eby’empeera: Bino bituwa empeera ng’ensimbi oba ebirabo buli lw’obikozesa.
-
Ebikaadi eby’abagagga: Bino birina emigaso mingi naye ensasulwa yaabyo esinga obunene.
-
Ebikaadi eby’abatandisi: Bino birungi eri abo abatandika okukozesa ebikaadi by’ensimbi.
Engeri y’okukozesa ebikaadi by’ensimbi obulungi
Okukozesa ebikaadi by’ensimbi obulungi kyetaagisa okwegendereza n’okukola entegeka ennungi:
-
Sasula ebbanja lyo buli mwezi: Kino kikuyamba okwewala okusasula ssente ezisukka ku zzo’kozesezza.
-
Teeka ekkomo ku ssente z’okozesa: Kino kikuyamba okwewala okukozesa ssente ezisukka ku z’osobola okusasula.
-
Tegeera emitendere gy’okusasula: Buli kaadi erina emitendere gyayo egy’enjawulo. Tegeera emitendere gino okusobola okugifuna obulungi.
-
Kozesa ebikaadi by’empeera obulungi: Bw’oba olina ekaadi ey’empeera, kozesa emikisa gy’empeera ezo obulungi.
-
Wewale okukozesa ebikaadi by’ensimbi okuggya ssente: Kino kitera okubeera n’ensasulwa eya waggulu nnyo.
Okuwumbawumba, ebikaadi by’ensimbi bisobola okuba eky’omugaso ennyo bw’obikozesa obulungi. Kyetaagisa okutegeera engeri gye bikola n’okubikozesa n’obwegendereza. Bw’okola bw’otyo, oyinza okufuna emigaso mingi okuva mu bikaadi bino.
